Tầng trệt đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong mọi công trình, là điểm tiếp xúc đầu tiên giữa tòa nhà và môi trường xung quanh. Không chỉ là không gian sinh hoạt, kinh doanh hay tiện ích, tầng trệt còn ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ và khả năng tiếp cận.
Tầng trệt là gì?
Tầng trệt là tầng thấp nhất của một tòa nhà, nằm ngang hoặc hơi cao hơn mặt đất, đóng vai trò như điểm tiếp cận đầu tiên của công trình. Khác với tầng hầm nằm dưới lòng đất hay tầng lửng ở giữa các tầng chính, tầng trệt là không gian đa năng, thường được sử dụng làm phòng khách, khu vực kinh doanh, sảnh đón tiếp, hay các tiện ích công cộng.
Vị trí này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến thẩm mỹ, khả năng tiếp cận mà còn quyết định đến công năng và giá trị sử dụng của toàn bộ công trình.
Đặc điểm kiến trúc và cấu tạo của tầng trệt
Tầng trệt, với vị trí đặc biệt tiếp xúc trực tiếp với mặt đất và môi trường bên ngoài, đòi hỏi những đặc điểm kiến trúc và cấu tạo riêng biệt để đảm bảo công năng, thẩm mỹ, và độ bền cho toàn bộ công trình.
1. Cấu trúc và Vật liệu
Vì là tầng chịu tải trọng trực tiếp từ các tầng bên trên và tiếp xúc với đất, cấu tạo của tầng trệt cần đặc biệt vững chắc:
Móng và Sàn:
- Sàn tầng trệt luôn được xây dựng kiên cố và liên kết chặt chẽ với hệ thống móng (móng đơn, móng băng, móng cọc tùy theo địa chất và quy mô công trình).
- Sàn thường là sàn bê tông cốt thép đổ tại chỗ hoặc sàn bê tông lắp ghép, được thiết kế để chịu tải trọng lớn từ sinh hoạt, đồ đạc, hoặc thậm chí là hoạt động kinh doanh (nếu có).
- Để chống ẩm và mối mọt từ đất, bên dưới sàn bê tông thường có lớp đá base hoặc cát đệm, và đặc biệt là lớp chống thấm hiệu quả.
Tường và Cột:
- Tường và cột tầng trệt cần có độ vững chắc cao để gánh đỡ toàn bộ kết cấu phía trên.
- Vật liệu xây dựng phổ biến là gạch (gạch nung, gạch không nung), bê tông, hoặc đôi khi là kính cường lực (đối với mặt tiền thương mại) và đá tự nhiên để tăng tính thẩm mỹ.
- Các vật liệu này cũng cần có khả năng chống ẩm tốt do tiếp xúc gần với môi trường đất.
Hệ thống cửa ra vào:
- Cửa chính của tầng trệt thường được thiết kế lớn, dễ tiếp cận (có thể có hoặc không có bậc tam cấp, dốc/ram dốc tùy theo cao độ).
- Vật liệu cửa đa dạng như gỗ, nhôm kính, thép, hoặc cửa cuốn, cần đảm bảo an ninh cao do là lối vào chính.
- Cửa sổ thường được thiết kế lớn để tối đa hóa ánh sáng và tầm nhìn.
2. Chiều cao và Thông gió
Hai yếu tố này đặc biệt quan trọng để tạo ra một không gian tầng trệt thoải mái và hiệu quả:
Chiều cao trần:
- Tầng trệt thường có chiều cao trần lớn hơn so với các tầng trên (thường dao động từ 3.6m đến 4.5m đối với nhà ở dân dụng, và có thể cao hơn nhiều đối với mục đích thương mại như cửa hàng, showroom).
- Chiều cao lớn tạo cảm giác thoáng đãng, rộng rãi, giúp không khí lưu thông tốt hơn và thuận lợi cho việc bố trí nội thất, đèn trang trí.
Hệ thống thông gió:
- Tận dụng tối đa thông gió tự nhiên thông qua việc bố trí cửa sổ, cửa đi, và các ô thông gió ở các vị trí đối lưu gió (ví dụ: cửa đón gió ở hướng đầu gió và thấp, cửa thoát gió ở cuối hướng gió và cao hơn).
- Đối với những công trình nhà ống sâu hoặc bị che chắn, có thể sử dụng giếng trời, thông tầng để tạo luồng khí đối lưu, đưa khí nóng lên trên và hút khí mát vào.
- Việc sử dụng gạch thông gió, lam chắn nắng cũng là những giải pháp kiến trúc hiệu quả để tăng cường lưu thông không khí.
3. Ánh sáng
Ánh sáng, đặc biệt là ánh sáng tự nhiên, là yếu tố thiết yếu để làm cho tầng trệt trở nên sáng sủa và dễ chịu.
Ánh sáng tự nhiên:
- Thiết kế ưu tiên cửa đi lớn, cửa sổ rộng, vách kính để tối đa hóa lượng ánh sáng mặt trời chiếu vào không gian. Điều này đặc biệt quan trọng vì tầng trệt có thể bị che khuất bởi các công trình xung quanh.
- Trong những ngôi nhà sâu hoặc thiếu mặt thoáng, việc sử dụng giếng trời hoặc các ô thông tầng là giải pháp hiệu quả để đưa ánh sáng tự nhiên từ trên cao xuống.
Ánh sáng nhân tạo: Hệ thống đèn chiếu sáng cần được bố trí đa dạng, phù hợp với từng khu vực và chức năng. Bao gồm đèn chiếu sáng chung (đèn trần), đèn chiếu sáng điểm (đèn spotlight cho tranh, vật trang trí), và đèn trang trí (đèn chùm, đèn tường) để tạo không gian ấm cúng và nổi bật các chi tiết kiến trúc.
Các chức năng phổ biến của tầng trệt
1. Chức năng ở (Nhà ở, Biệt thự)
Đối với các loại hình nhà ở riêng lẻ như nhà phố, biệt thự, tầng trệt thường là khu vực sinh hoạt chung và trung tâm của gia đình:
- Phòng khách: Đây là không gian chính, nơi gia đình sum họp và tiếp đón khách. Vị trí ở tầng trệt giúp việc đón khách thuận tiện và tạo ấn tượng đầu tiên về ngôi nhà.
- Phòng ăn và Bếp: Thường được bố trí liền kề hoặc mở với phòng khách, tạo sự liên kết và thuận tiện cho sinh hoạt ăn uống hàng ngày.
- Phòng ngủ phụ: Trong một số thiết kế, đặc biệt là nhà có người lớn tuổi hoặc người khuyết tật, việc bố trí một phòng ngủ ở tầng trệt rất tiện lợi vì không cần di chuyển bằng cầu thang.
- Phòng vệ sinh chung: Thường có một nhà vệ sinh nhỏ phục vụ nhu cầu chung của khách và các thành viên trong gia đình khi ở tầng trệt.
- Sân vườn/Sân trước/Sân sau: Tầng trệt dễ dàng kết nối với các không gian sân vườn bên ngoài, tạo khu vực thư giãn, vui chơi cho trẻ em, hoặc trồng cây.
2. Chức năng kinh doanh/Thương mại (Nhà phố, Tòa nhà hỗn hợp)
Ở các đô thị lớn, đặc biệt là nhà phố mặt tiền hoặc các tòa nhà hỗn hợp, tầng trệt có giá trị thương mại rất cao:
- Cửa hàng/Showroom: Là vị trí lý tưởng để trưng bày sản phẩm, thu hút khách hàng nhờ khả năng hiển thị tốt và dễ tiếp cận từ đường phố.
- Nhà hàng/Quán cà phê: Không gian mở, thông thoáng của tầng trệt rất phù hợp cho các hoạt động ăn uống, giải trí, tạo không khí sôi động và thu hút khách vãng lai.
- Văn phòng cho thuê/Văn phòng giao dịch: Một số doanh nghiệp chọn tầng trệt để đặt văn phòng tiếp khách, giao dịch do tính tiện lợi và khả năng quảng bá thương hiệu.
- Ngân hàng/Phòng giao dịch: Yêu cầu về khả năng tiếp cận cao và không gian rộng rãi để phục vụ khách hàng.
3. Chức năng công cộng/Tiện ích (Chung cư, Tòa nhà văn phòng, Khách sạn)
Trong các công trình quy mô lớn như chung cư, tòa nhà văn phòng, hay khách sạn, tầng trệt đóng vai trò là bộ mặt và trung tâm dịch vụ:
- Sảnh đón tiếp/Lễ tân: Là khu vực đầu tiên khách hàng hoặc cư dân bước vào, nơi tiếp nhận thông tin, đăng ký ra vào, và tạo ấn tượng ban đầu về tòa nhà.
- Khu vực an ninh/Phòng bảo vệ: Đặt ngay lối vào chính để kiểm soát ra vào và đảm bảo an ninh cho toàn bộ công trình.
- Phòng sinh hoạt cộng đồng: Trong chung cư, tầng trệt có thể có phòng đa năng để cư dân tổ chức các hoạt động chung.
- Phòng gym/Yoga/Spa: Cung cấp tiện ích thể chất, thư giãn cho cư dân hoặc nhân viên.
- Siêu thị mini/Cửa hàng tiện lợi: Đáp ứng nhu cầu mua sắm thiết yếu hàng ngày ngay trong khuôn viên tòa nhà.
- Nhà trẻ/Khu vui chơi trẻ em: Một số chung cư bố trí các tiện ích này ở tầng trệt để tiện cho việc đưa đón và đảm bảo an toàn.
- Khu vực gửi xe (một phần): Có thể dành một phần tầng trệt làm khu vực gửi xe máy, xe đạp hoặc thậm chí là một phần gara ô tô.
4. Chức năng khác
Ngoài ra, tầng trệt còn có thể được sử dụng cho các mục đích chuyên biệt hơn tùy thuộc vào đặc thù công trình:
- Xưởng sản xuất nhỏ/Kho bãi: Đối với các nhà xưởng, nhà kho hoặc nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh quy mô nhỏ.
- Gara ô tô: Một số nhà phố hoặc biệt thự có gara ô tô riêng biệt hoặc tích hợp ở tầng trệt.
- Phòng làm việc/Văn phòng tại nhà: Dành riêng một không gian yên tĩnh để làm việc tại nhà, có thể tách biệt với không gian sinh hoạt chung.
Những lưu ý khi thiết kế và sử dụng tầng trệt
Tầng trệt là khu vực cực kỳ quan trọng trong bất kỳ công trình nào, bởi đây là nơi kết nối trực tiếp với bên ngoài và thường đảm nhiệm nhiều chức năng thiết yếu. Vì vậy, khi thiết kế và sử dụng tầng trệt, bạn cần đặc biệt lưu ý những điểm sau để đảm bảo hiệu quả, an toàn và tối ưu công năng:
1. Đảm bảo an ninh và riêng tư
Do tầng trệt tiếp xúc trực tiếp với đường phố và môi trường bên ngoài, yếu tố an ninh và riêng tư cần được ưu tiên hàng đầu.
- Hệ thống cửa chắc chắn: Lắp đặt cửa chính, cửa sổ có vật liệu bền chắc (thép, gỗ tốt, kính cường lực) và hệ thống khóa an toàn, đa điểm. Nếu là cửa cuốn, cần đảm bảo chất lượng và tính năng chống trộm.
- Hàng rào, tường bao: Đối với nhà ở hoặc công trình cần riêng tư, hãy xem xét xây dựng hàng rào hoặc tường bao chắc chắn, phù hợp với quy hoạch.
- Hệ thống giám sát: Lắp đặt camera an ninh ở các vị trí chiến lược, kết hợp chuông báo động nếu cần thiết.
- Giải pháp che chắn tầm nhìn: Sử dụng rèm cửa dày, kính mờ, hoặc bố trí cây xanh, tiểu cảnh phía ngoài để tăng tính riêng tư mà vẫn đảm bảo thẩm mỹ.
2. Chống ẩm, chống thấm và thông gió hiệu quả
Tiếp xúc trực tiếp với đất và môi trường ẩm ướt dễ khiến tầng trệt bị ẩm mốc, xuống cấp.
- Chống thấm móng và sàn: Đây là bước cực kỳ quan trọng. Phải có lớp chống thấm chuyên dụng cho móng và sàn tầng trệt để ngăn ngừa nước, hơi ẩm từ đất thấm ngược lên. Nâng cao cốt nền tầng trệt so với vỉa hè cũng là một giải pháp tốt.
- Chống thấm tường: Sử dụng vật liệu chống thấm cho tường ngoài hoặc sơn lót chống kiềm, chống thấm để bảo vệ tường khỏi ẩm mốc do mưa hoặc hơi ẩm từ đất.
- Hệ thống thoát nước: Đảm bảo hệ thống thoát nước mưa, nước thải hoạt động tốt, không bị ứ đọng gần khu vực tầng trệt. Bố trí rãnh thoát nước xung quanh nhà nếu cần.
- Thông gió tự nhiên: Tối ưu hóa các khe thoáng, cửa sổ, giếng trời để tạo luồng khí đối lưu. Điều này giúp không khí lưu thông, giảm độ ẩm và mùi khó chịu, đặc biệt quan trọng nếu tầng trệt có bếp hoặc nhà vệ sinh.
- Thông gió cơ học (nếu cần): Đối với không gian kín hoặc thiếu mặt thoáng, hãy cân nhắc lắp đặt quạt thông gió, hệ thống hút mùi để đảm bảo chất lượng không khí.
3. Tối ưu hóa ánh sáng
Ánh sáng đầy đủ sẽ giúp tầng trệt sáng sủa, thoáng đãng và có cảm giác rộng rãi hơn.
- Tận dụng ánh sáng tự nhiên: Thiết kế cửa sổ, cửa đi lớn, vách kính để đón ánh sáng mặt trời tối đa. Đối với nhà ống sâu, nên bố trí giếng trời hoặc các khoảng thông tầng để đưa ánh sáng xuống tận tầng trệt.
- Bảng màu sáng: Sử dụng các gam màu sáng (trắng, kem, xám nhạt) cho tường, trần và sàn để phản chiếu ánh sáng tốt hơn, tạo cảm giác rộng rãi.
- Hệ thống chiếu sáng nhân tạo hợp lý: Lắp đặt đủ đèn chiếu sáng tổng thể, kết hợp đèn chiếu sáng cục bộ hoặc đèn trang trí để tạo điểm nhấn, đảm bảo không gian luôn đủ sáng vào ban đêm hoặc những ngày thiếu nắng.
4. Bố trí công năng và không gian hợp lý
Tùy thuộc vào mục đích sử dụng, việc bố trí công năng cần linh hoạt và khoa học.
- Xác định rõ chức năng chính: Tầng trệt dùng để ở, kinh doanh, hay kết hợp cả hai? Từ đó phân chia không gian phù hợp.
- Luồng giao thông: Thiết kế lối đi rộng rãi, rõ ràng, đảm bảo sự thuận tiện cho việc di chuyển giữa các khu vực chức năng.
- Tính linh hoạt: Nếu có thể, hãy thiết kế không gian linh hoạt, dễ dàng chuyển đổi công năng trong tương lai (ví dụ: từ cửa hàng sang phòng khách và ngược lại).
- Giải pháp lưu trữ thông minh: Tủ âm tường, kệ đơn giản, hoặc nội thất đa năng giúp tối ưu diện tích và giữ cho không gian luôn gọn gàng.
5. Tuân thủ quy định và tiêu chuẩn
Để tránh các rủi ro pháp lý và đảm bảo an toàn cho công trình.
- Quy hoạch và pháp luật: Tìm hiểu kỹ các quy định về mật độ xây dựng, chỉ giới đường đỏ, chiều cao tầng của địa phương. Đảm bảo bản vẽ thiết kế tuân thủ các quy định hiện hành.
- Phòng cháy chữa cháy (PCCC): Đặc biệt quan trọng với các công trình kinh doanh hoặc công cộng ở tầng trệt. Đảm bảo có đủ lối thoát hiểm, bình chữa cháy, hệ thống báo cháy theo quy định.
- Tiếp cận cho người khuyết tật: Nếu là công trình công cộng hoặc có yếu tố phục vụ cộng đồng, cần có lối đi, dốc (ram dốc) và nhà vệ sinh phù hợp cho người khuyết tật.
Hi vọng nội dung bài viết đã giúp bạn hiểu hơn về đặc điểm tầng trệt, chức năng cùng những lưu ý khi thiết kế, sử dụng hạng mục này. Bên cạnh chú trọng về mặt chức năng, thì đầu tư nội thất sử dụng tại tầng trệt cũng vô cùng quan trọng.
Nếu bạn đang tìm kiếm các sản phẩm thiết bị nhà bếp, phòng tắm chính hãng đến từ nhiều thương hiệu uy tín trong và ngoài nước, đừng ngần ngại đến hệ thống S.Home trên toàn quốc để trải nghiệm mua sắm với giá tốt ngay hôm nay.
Có thể bạn quan tâm:
- 30+ thiết kế nhà 1 trệt 1 lầu đẹp hiện đại được ưa chuộng
- 20+ mẫu nhà 1 trệt 1 lầu 5x15 đẹp mãn nhãn, xu hướng hiện nay
